Marka Başvurusunda İlk Engel: Benzerlik Riski
16 Tem 2025
Marka Başvurusundan Önce Atılması Gereken En Kritik Adım: Marka Benzerlik Araştırması
Yeni bir marka yaratmak sadece yaratıcılık değil, stratejik öngörü de gerektirir. Bir markanın tescil edilmeden önce benzerlik açısından incelenmemesi, uzun vadeli ciddi sorunlara yol açabilir. Türkiye’de marka tescil sürecine ilişkin mevzuat olan 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu 5/1(ç) maddesi uyarınca ayırt edilemeyecek derecede benzer markalar mutlak ret sebebi olarak, benzer markalar ise nisbi ret sebebi olarak değerlendirilir.Mutlak ret durumunda TÜRKPATENT yaptığı inceleme neticesinde marka başvurusunu reddederken, nisbi ret sebebinde önceki tarihli marka sahibinin itirazda bulunması gerekir. Ancak her iki durumda da yeni başvurulan marka için sonuç aynıdır: Tescil süreci durur, zaman kaybı yaşanır ve maliyetler artar. Daha da önemlisi, piyasaya sürülmüş/sürülmesi planlanan ve bu faaliyet üzerine sarf edilen yoğun emek ve sermaye bir anda boşa çıkabilir. Bu da sadece hukuki değil, ticari bir kriz anlamına gelir.
Benzerlik Araştırması Nasıl Yapılır?
Benzer marka araştırması, hedef pazarda hangi markaların aktif olarak tescilli olduğunu anlamanın ilk adımıdır. Bunun için kullanılabilecek birtakım temel kaynaklar vardır. İlk olarak ulusal marka veri tabanları incelenmelidir. Bu veri tabanı, Türkiye için TÜRKPATENT tarafından sunulmaktadır. Benzer şekilde Avrupa Birliği markaları için EUIPO eSearch, Amerika Birleşik Devletleri İçin USPTO TESS sistemleri kullanılabilir. Daha geniş bir araştırma talep ediliyorsa, Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü tarafından sunulan WIPO Global Brand Database gibi sistemlerden faydalanılabilir.
Bununla birlikte, bu veritabanlarının kusursuz olmadığı, genel itibariyle yazılış benzerliğine odaklı aramaların yapıldığı, işitsel ya da anlamsal benzerliklerin kaçırılabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle yalnızca kelime bazlı arama yapmak çoğu zaman yeterli olmamakta, bu sınırlı araştırmaya dayanılarak yapılan marka başvuruları, ilerleyen süreçlerde itirazlar ve hükümsüzlük davalarıyla karşı karşıya kalabilmektedir.
Veritabanı Yetmez: Neden Profesyonel Destek Şart?
Resmi veri tabanlarında gösterilen bilgiler, uzman olmayan kişiler için karmaşık gelebilir. Veri tabanlarındaki arama motorlarının çoğunun çalışma mantığı, sadece birebir benzerlik ya da harf benzerliğine dayalı olduğundan örneğin “Kofiniti” ve “Coffinity” markaları arasındaki işitsel benzerlik, sıradan bir taramada ortaya çıkmaz. Bu noktada, uygunluk araştırması için profesyonel hizmet veren vekil firmalar devreye girmektedir. Uzman vekiller yalnızca riski markaları tespit etmekle kalmaz, bu risklerin nasıl aşılabileceğine dair stratejik çözümler de sunar. Alternatif isimler, önerebilir, sınıf değişiklikleri yapabilir, ikincil marka tescili gibi yollara yönlendirebilir. Bu şekilde, marka tescil süreci olabilecek en az sorunla nihayete erdirilir.
Benzer Marka Tespit Edilirse Ne Yapılmalı?
Ret ile sonuçlanması muhtemel önceki tarihli markalar mevcutsa, bu doğrudan doğruya marka başvurusundan vazgeçilmesi anlamına gelmemektedir. Pek çok durumda uzlaşı yolları mümkündür. Bunlardan ilki, her ülkede mevcut olmayan ancak mevzuatımızda muvafakatname olarak adlandırılan süreçtir. Buna göre, önceki tarihli marka hakkı sahibi, yeni başvuruya izin verdiğini resmi bir şekilde belirtir, başvuru bu evrakla birlikte yapılır. Bir diğer yol ise, coexistence agreement olarka da bilinen birlikte var olma anlaşmalarıdır. Bu anlaşmada taraflar kendi aralarında bir protokol akdederek iki markanın hangi şartlar altında birlikte var olacağını belirlerler. Bir başka çözüm ise, yeni başvurulacak marka ile önceki tarihli markalar arasındaki benzerliğin birtakım görsel ve grafik unsurlar yahut ek ibareler ile azaltılmasıdır. Her halükarda önemli olan, risk tespit edildikten sonra profesyonel yardım ile bu risklerin nasıl aşılacağının araştırılmasıdır.
Yanlış Atılan Bir Adımın Bedeli: Reddedilen Marka Başvurularının Gerçek Maliyeti
Reddedilen bir marka başvurusu sadece harç masraflarının boşuna ödenmesini değil, bazen yıllarca yatırım yapılan bir markanın terk edilmesi anlamına gelebilir. Yeni isim bulmak, yeniden tescil sürecine girmek, kurumsal kimlik materyallerini değiştirmek ve tüketiciye yeni marka algısını yerleştirmek ciddi maliyet yaratmaktadır. Tüm riskleri minimize etmenin en önemli yolu, marka başvurusunu yapmadan önce, titiz ve profesyonel bir benzerlik araştırması yapmaktır. Markanızın geleceğini, sadece yaratıcılığınıza değil; hukuki alt yapının sağlam temellerine de borçlusunuz.
Marqby olarak, yalnızca başvuru sürecinde değil, öncesinde doğru analiz, süreç boyunca yönlendirme ve sonrasında hak takibi dahil olmak üzere tüm yolculuğunuzda yanınızdayız. Marka oluşturma sürecini yalnızca başvuru evrakı olarak değil, stratejik bir varlık inşası olarak görenlerle birlikte çalışıyor, deneyimlerimizi müşterilerimizle paylaşarak büyüyoruz.
Daha fazla bilgi için bize info@marqby.com adresinden ulaşabilir veya internet sitemizden bu analize bedavaya ve hemen ulaşabilirsiniz.